Erkend Bergloperscertificaat (EBC)
De Erkend Berglopen Cursus bestaat sinds 2004: eerst was deze alleen voor groevebeheerders, maar sinds de herziening van het mijnbouwbesluit ("de mijnbouwwet") in 2011 dient een zelfstandig bezoeker van mergelgroeves aan een aantal voorwaarden te voldoen, ivm. de veiligheid en de wettelijke aansprakelijkheid.
Of het nu voor toerisme, onderzoek of andere doeleinden is: een groeve dient voor gebruik gekeurd te zijn. Deze keuring bepaalt of een groeve (of gedeelte daarvan) geschikt is voor intensief gebruik, extensief gebruik, of helemaal is afgekeurd voor enig gebruik.
* Intensief gekeurd gebied wordt in de regel gebruikt voor toeristische rondleidingen, kerstmarkten of andere vormen van intensief gebruik. Hiervoor zijn zowel de plafonds 'afgeklopt' (verwijderen van slechte stukken), alsook gecontroleerd op scheuren en breuken. Ook de pilaarsterktes worden indien nodig berekend door een ingenieur gesteentemechanica. In deze delen kunnen alle bezoekers dus veilig komen, ook als ze geen kennis van groeveveiligheid hebben.
* De extensief gekeurde gebieden hebben in de regel enkel een visuele controle gehad en alleen daar waar acuut gevaar was is ingegrepen om het weer veilig te krijgen. Het betreden van extensief gekeurde gebieden is uit veiligheid dan ook niet zomaar mogelijk. Deze delen kunnen alleen bezocht worden door, of onder begeleiding van, mensen die kennis van groevenveiligheid hebben.
Om onderzoekers en berglopers toch gelegenheid te geven in extensief gekeurde gebieden te lopen, is er een speciale regeling in het mijnbouwbesluit die hierin voorziet.
Hiervoor is het nodig om een cursus te doorlopen die je bekend maakt met het herkennen van gevaarlijke situaties (de gesteente-mechanische veiligheid). Het maakt niet uit hoeveel bergloperservaring je al hebt: deze cursus is een wettelijke verplichting sinds het vernieuwde Mijnbouwbesluit van 2011.
De Erkend Berglopercursus wordt gegeven door een door de Provincie Limburg geaccrediteerde geoloog. Tussen 2004 en 2022 was dit Roland Bekendam †, sinds 2023 is dit Mike Lahaye.
De cursus bestaat uit twee delen: eerst wordt tijdens een theorieavond de geologie, veiligheid en risico’s doorgesproken, vervolgens volgt er een praktijkavond om te wijzen op herkenningspunten die tijdens de theorie zijn uitgelegd. Pas als beide delen zijn doorlopen mag men zich erkend bergloper noemen en kun je ook de extensief gekeurde groevendelen zelfstandig bezoeken. Het certificaat is 10 jaar geldig, waarna een herhaling nodig is.
Samengevat:
Om zelfstandig te mogen berglopen in een groeve op Nederlands grondgebied dient men vrijwel altijd gecertificeerd te zijn als Erkend Bergloper. In België erkent de gemeente Riemst het EBC ook als veiligheidscertificaat voor deze groeves: de Grote Keel en de Kleine Keel.
Zonder deze erkenning is volgens het mijnbouwbesluit geen toegang mogelijk buiten de intensief gekeurde gebieden (dus dan zou je vrijwel alleen de gebieden tbv. toeristische rondleidingen kunnen bezoeken).
Let op: men kan aan het Erkend Bergloperschap echter geen toegangsrechten ontlenen! De eigenaar van een groeve bepaald zelf hun toegangsbeleid.
Vereniging Natuurmonumenten biedt sinds 1996 de mogelijkheid tot recreatief berglopen via de stichting RRB, zie: http://www.stichtingrrb.nl/ .
Stichting Ir. D.C. van Schaïk biedt sinds 1997 voor gecertificeerde berglopers en SOK-leden toegang tot de groeven onder hun beheer, zie: https://www.vanschaikstichting.nl/ .
Veelgestelde vragen (FAQ)
Wanneer is er weer een cursus?
Dit is altijd afhankelijk van het aantal nieuwe cursisten + het aantal personen dat (na 10 jaar) op herhaling moet. De vorige cursus vond begin 2024 plaats, dus de eerstvolgende zal vermoedelijk in 2025 gaan zijn.
Moet ik ergens lid van zijn?
De cursus is momenteel alleen voor SOK-leden, RRB-leden en medewerkers van de Stichting Ir. D.C. van Schaïk. Elk nieuw lid van de organiserende partijen krijgt automatisch een uitnodiging bij de eerstvolgende cursus. Indien je nog geen lid bent, maar wel de cursus wilt doen: overweeg dan een lidmaatschap. Ben je lid van een andere groeve-organisatie? Doe dan eerst navraag binnen je eigen bestuur. Andere organisaties kunnen vrijblijvend contact opnemen voor een offerte.
Hoe zit het met de kosten?
Het bestuur van het NHGL, waar de SOK onder valt, heeft besloten om voor dit moment de kosten van de cursus op zich te nemen. Er is dus geen eigen bijdrage nodig. Mocht je toch het NHGL willen ondersteunen of bedanken, dan kun je dit doen met een lidmaatschap.
Ik ben recent lid geworden, maar heb nog geen uitnodiging ontvangen?
De cursus wordt meestal 1x of 2x per jaar gegeven, afhankelijk van het aantal aanmeldingen en de groep die op herhaling moet. Een uitnodiging volgt vanzelf gedurende het jaar. Bij de RRB kun je de Zonneberg gewoon blijven bezoeken, ook als je de cursus nog niet hebt gedaan. Noot: elk lid krijgt minstens 1x een uitnodiging. Indien je deze hebt gemist of genegeerd: we blijven dan niet meer elk jaar een nieuwe uitnodiging sturen. Bij belangstelling kun je je dan het beste even zelf melden.
Waarom kan ik bij de herhaalcursus niet meelopen met het praktijkdeel?
Voor de herhaalcursus volstaat de theoretische opfrissing en is de praktijk niet verplicht (wel voor nieuwe cursisten). Bij de praktijksessie is het aantal plekken om zowel praktische- als veiligheidsredenen beperkt.
Ik heb geen boekje ontvangen tijdens de theoriecursus?
In verband met drukkosten en papierverspilling wordt er geen gedrukt cursusmateriaal meer aangeleverd, wel is er op aanvraag een digitaal boekje beschikbaar. Deze kun je dan indien gewenst zelf uitprinten.
Waarom krijg ik geen papieren certificaat meer?
Ook dit wordt tegenwoordig digitaal aangeleverd en kun je indien gewenst zelf uitprinten. Je hoeft niet in het bezit te zijn van een papieren versie als je een groeve bezoekt: het certificaat wordt digitaal geregistreerd bij Provincie Limburg. Een digitale kopie op je telefoon is wel altijd handig om bij je te hebben, bijvoorbeeld bij een boswachter-controle.
Mijn eigen groeve-organisatie heeft ook al een cursus, wat is het verschil met die van jullie?
Onze cursus is de enige die als dusdanig door het bevoegd gezag (de Provincie) word erkend. Cursussen in andere groeves mogen zich dus niet als "erkend" kwalificeren, maar zijn alleen een interne veiligheidscursus. Bij een controle in een groeve zijn bij politie/boswachters alleen de erkende berglopers bekend die bij ons de cursus hebben gehad.
▲ Terug naar de algemene EBC-uitleg / contact
