#65 - december 2016

Hans Ogg - Geschiedenis van groeve het Jekerdal.

Op de plaats waar nu aan de Mergelweg in Maastricht een speeltuin ligt, lag voorheen een kleine groeve: de Jekerdalgroeve. Het betrof een kleine ondergrondse groeve die uitkwam in een kleine dagbouwgroeve. Van beide groeves staat de ouderdom niet vast. Vanaf 1916 tot 1962 werd deze dagbouwgroeve geëxploiteerd door de Kalkmergelmaatschappij "Sint Pietersberg", onder leiding van Van Der Zwaan. Vanaf die tijd werd zowel de dagbouwgroeve flink uitgebreid ten behoeve van losse kalksteen die gebruikt in landbouw en chemische industrie. Maar ook ondergronds werd het gangenstelsel verder uitgebreid, vooral voor de winning van een witte kalksteen voor de glasindustrie. Uiteindelijk werd daardoor ook een verbinding gemaakt met het Noordelijk gangenstelsel. Inmiddels is de ondergrondse groeve geheel afgegraven. Vanaf 1938 heeft zich op het terrein van de groeve een kalkbranderij gevestigd, NEKAMI, waarvan de activiteiten ter plaatse ook in 1962 zijn beëindigd. Daarna is de groeve gebruikt als vuilstort en later heringericht. Om de kalkmergel te kunnen vervoeren naar losplaatsen aan de Maas werd in 1919 een kabelbaan aangelegd vanuit de groeve naar een losplaats vlak bij het begin van de Ursulinenweg. Ontwerper van de kabelbaan was ir. D.C. van Schaik. Omdat de kabelbaan te veel onderhoud vergde, werd tussen 1928 en 1932 een tunnel aangelegd, weer onder leiding van Van Schaik, dwars door de Sint Pietersberg. Door de tunnel werd aanvankelijk via smalspoor, later met vrachtauto’s het product van de Kalkmergelmaatschappij vervoerd naar de Maas. Om de tunnel te kunnen aanleggen is een grondige verkenning van ingestorte delen van het Noordelijk gangenstelsel nodig geweest; die verkenning markeert het begin van de bemoeienis van Van Schaik met ondergronds Limburg.

Kevin Amendt, Anton Gelissen, Peter Jennekens, Roger Magnee en Bram Smol - Een nieuwe plattegrond van groeve Ternaaien Boven

Vijf auteurs beschrijven hierin de karteringswerkzaamheden die nodig waren voor het maken van een nieuwe plattegrond van de groeve Ternaaien Boven en Midden.

▲