#77 - maart 2022

Willem Vergoossen, John Hageman - Verborgen geborgen: de fascinerende fauna van onderaardse kalksteengroeven - een inventarisatie

De auteurs beschrijven in dit themanummer de fascinerende fauna van onderaardse kalksteengroeven: van spinnen en slakken tot insecten en zoogdieren.
Dit aan de hand van zowel eigen waarnemingen, als die van derden en uit oudere publicaties en zowel in het heden als in het verleden.

Voor wat de aanwezige fauna betreft, is er vanaf de dertiger jaren van de vorige eeuw tot op heden vooral veel aandacht besteed aan de vleermuizen. Andere representanten van de aanwezige cavernicole (grotbewonende) fauna daarentegen kregen in al die jaren minder aandacht en zijn als gevolg daarvan ook minder bekend bij de geïnteresseerde natuurliefhebber en grottenloper. Niet dat er geen onderzoek is geweest, integendeel, maar zich dan wel afspelend in de luwte, min of meer onopvallend dus. De insteek van de beide samenstellers van dit themanummer is vooral om die onbekende dierenwereld, die ‘kleine wereld’, nu bij een breder publiek onder de aandacht te brengen. Allereerst worden in het hoofdstuk ‘Historie van het onderzoek’ de resultaten van de vele studies aan de groevenfauna gedurende een tijdsbestek van meer dan een eeuw besproken. Een historie onderverdeeld in vijf perioden. In het volgende hoofdstuk ‘Grotten en groeven’ wordt het onderscheid tussen natuurlijke- en kunstmatige grotten aan de orde gesteld. In de ‘Ecologische indeling’ wordt de specifieke nomenclatuur van de aanwezige cavernicolen verklaard en in ‘Verblijfplaatsen en zonering’ komt aan bod waar de diverse organismen in de onderaardse kalksteengroeven vertoeven. ‘Overwinteren en overzomeren’ zijn begrippen die gerelateerd zijn aan seizoensgebonden ondergronds verblijven. In het laatste hoofdstuk ‘Bespreking soortgroepen’ komen 26 tot op heden waargenomen soortgroepen aan de orde. De aangetroffen soorten worden hier besproken op basis van literatuurgegevens en van door de auteurs of door derden vergaarde waarnemingen. Het finale resultaat: de momentele stand van zaken voor wat betreft het onderzoek naar de cavernicole fauna. Het nummer eindigt met een uitgebreide literatuurlijst, die tegelijkertijd fungeert als een vrij volledig overzicht van relevante publicaties.